Opgroeien in een migratiecontext

Wat zijn aandachtspunten wanneer ik werk met een jongere met een migratieachtergrond?

Sfeerbeeld

Algemeen gaan we er van uit dat jongeren met een migratieachtergrond opgroeien tussen verschillende referentiekaders en de opdracht hebben om binnen die context hun identiteit te ontwikkelen. Dit kan een verrijkende zoektocht zijn die zich in een vanzelfsprekendheid ontrolt, maar voor sommige jongeren is dit een moeilijker proces.

Als hulpverlener is het belangrijk om de nodige aandacht te hebben voor deze identiteitsontwikkeling, door dit enerzijds te bevragen bij de jongere maar ook door bepaalde tools in te zetten zoals bijv. de identiteitscirkel. Deze vertrekt vanuit het idee dat elk individu een meervoudige identiteit heeft (cfr. kruispuntdenken) en biedt de jongere de kans om zijn/haar/hun vele deelidentiteiten visueel in kaart te brengen.

Hoop op een betere toekomst, maar ook een verlieservaring.

Migratie brengt (hoop op) een betere toekomst, maar gaat ook gepaard met een verlieservaring: verlies van familie en vrienden, verlies van een geboorteland, verlies van status, ... Dit vraagt dat mensen afscheid nemen van een aantal deelidentiteiten en nieuwe omarmen. Maar ook dat bepaalde deelidentiteiten worden geherdefinieerd. Binnen een gezinscontext zien we dat bijv. rond de invulling van ouderschap: kinderen zetten dit proces in gang omdat ze de ouders een spiegel voorhouden: welke gelijkenissen en verschillen zijn er in de betekenissen rond ouderschap, opvoeding, … Daardoor kunnen dynamieken in het gezin soms sterk veranderen. 

Opgroeien in een migratiecontext gebeurt ‘in dialoog’ met de samenleving waar men deel van uitmaakt. Daarbij wordt meer en meer duidelijk hoe uitsluiting een invloed heeft op het welzijn van een jongere en zijn/haar/hun gezin. Door dit te herkennen en te erkennen, kan men op zoek naar veerkrachtige antwoorden op discriminatie en racisme.

(Met dank aan dOT vzw).